وقتی برای اولین‌بار وارد دنیای چاپ سه بعدی می‌شوید، یکی از اولین سوال‌ها این است که از کدام نوع فیلامنت باید استفاده کرد. هر فیلامنت ویژگی‌های مخصوص خودش را دارد و رفتار آن در هنگام چاپ متفاوت است. اگر فیلامنت اشتباهی انتخاب شود، احتمال خراب شدن چاپ، ایجاد نویز، نچسبیدن لایه‌ها و حتی آسیب به پرینتر بالا می‌رود. به همین دلیل انتخاب فیلامنت مناسب برای مبتدی‌ها اهمیت زیادی دارد.
در این مقاله به طور کامل توضیح می‌دهیم که بهترین فیلامنت‌ها برای افراد تازه‌کار کدام‌اند، هرکدام چه ویژگی‌هایی دارند و چرا برای شروع گزینه‌های کم‌ریسک و قابل اعتماد محسوب می‌شوند.
چرا انتخاب فیلامنت مناسب برای مبتدی‌ها اهمیت دارد؟
تاثیر مستقیم روی کیفیت چاپ
اگر فرد تازه‌کار از فیلامنت سخت یا تخصصی استفاده کند، تنظیمات چاپ پیچیده می‌شود و نتیجه نهایی معمولاً کیفیت خوبی ندارد. یک فیلامنت مناسب برای مبتدی‌ها باید چاپ نرم، یکنواخت و بدون نیاز به تنظیمات پیچیده داشته باشد.
کاهش هزینه و جلوگیری از خراب شدن قطعات
استفاده از فیلامنت اشتباه می‌تواند باعث هدر رفتن زمان و مواد شود. مبتدی‌ها معمولاً چندین بار یک مدل را چاپ می‌کنند تا تجربه کسب کنند، بنابراین انتخاب فیلامنت اقتصادی و پایدار اهمیت بالایی دارد.
ساده‌تر شدن یادگیری
با فیلامنت درست، کاربر سریع‌تر یاد می‌گیرد چگونه با پرینتر سه بعدی کار کند. تمام تمرکز او روی یاد گرفتن پرینت است نه جنگیدن با مشکلات فیلامنت. این موضوع باعث دلگرمی و ادامه مسیر یادگیری می‌شود.
>>> رزین ABS-Like V2
بهترین فیلامنت‌ها برای شروع چاپ سه بعدی
فیلامنت PLA
فیلامنت PLA بهترین گزینه برای شروع است. دلیل محبوبیت آن در میان تازه‌کارها سادگی استفاده، دمای چاپ پایین و رفتار پایدار آن در زمان پرینت است. PLA برای ساخت مدل‌های تزئینی، وسایل کوچک، قطعات ماکت و نمونه‌سازی سریع بهترین انتخاب است.
چرا PLA برای مبتدی‌ها مناسب است؟
PLA نیازی به بستر گرم ندارد و تقریباً با اکثر پرینترهای سه‌بعدی هماهنگ است. بوی خاصی تولید نمی‌کند و هنگام چاپ بسیار نرم و یکنواخت از نازل خارج می‌شود. مبتدی‌ها با PLA خیلی راحت‌تر می‌توانند اصول چاپ، کیفیت لایه‌ها و تنظیمات اولیه را یاد بگیرند.
نکات مهم برای چاپ با PLA
دمای مناسب چاپ
دمای چاپ PLA بین ۱۸۰ تا ۲۰۰ درجه است و در این بازه بهترین کیفیت چاپ را ارائه می‌دهد. این دما نسبت به دیگر فیلامنت‌ها بسیار کمتر است و خطر سوختگی یا خطای حرارتی را کاهش می‌دهد.
چسبندگی مناسب روی سطح
PLA به راحتی روی سطح پرینت می‌چسبد و نیازی به چسب قوی یا اسپری مخصوص ندارد. همین موضوع باعث می‌شود مبتدی‌ها کمتر با مشکل جدا شدن قطعه از صفحه مواجه شوند.
ظاهر صاف و تمیز
استفاده از PLA نتیجه‌ای کاملاً صاف، مرتب و زیبا ایجاد می‌کند. برای افراد تازه‌کار که می‌خواهند نتایج سریع و قابل قبول ببینند، این موضوع بسیار انگیزه‌بخش است.
فیلامنت PETG برای مبتدی‌هایی که می‌خواهند پیشرفت کنند
PETG چیست و چرا مناسب است؟
PETG ترکیبی از مزایای PLA و ABS است. این فیلامنت مقاومت بیشتری دارد، انعطاف‌پذیر است و برای کاربرانی مناسب است که یک مرحله فراتر از PLA می‌خواهند پیش بروند.
مبتدی‌هایی که کمی تجربه کسب کرده‌اند و می‌خواهند قطعات کاربردی‌تر چاپ کنند معمولاً PETG را انتخاب می‌کنند.
مزایای PETG برای کاربران تازه‌کار
PETG نسبت به ABS دود و بوی کمتری دارد و در عین‌حال استحکام بیشتری نسبت به PLA ارائه می‌دهد. این فیلامنت برای قطعاتی که باید در برابر فشار یا ضربه مقاومت داشته باشند مناسب است و چاپ آن نیز پیچیدگی کمتری نسبت به ABS دارد.
مشکلات احتمالی PETG برای مبتدی‌ها
چسبندگی زیاد به نازل
PETG در بعضی شرایط به نازل می‌چسبد و این می‌تواند برای کاربران کم‌تجربه چالش‌برانگیز باشد. با این حال با تنظیمات درست و سرعت مناسب، این مشکل قابل مدیریت است.
نیاز به دمای بالاتر
دمای چاپ PETG معمولاً بین ۲۲۰ تا ۲۴۰ درجه است. مبتدی‌هایی که هنوز با تنظیمات حرارتی آشنا نیستند ممکن است نیاز به کمی تمرین داشته باشند، اما پس از چند چاپ به‌راحتی آن را کنترل خواهند کرد.
فیلامنت ABS؛ انتخابی برای مبتدی‌هایی که می‌خواهند حرفه‌ای‌تر شوند
ABS چیست؟
فیلامنت ABS یکی از پرکاربردترین مواد در چاپ سه‌بعدی است و برای کسانی مناسب است که یک قدم جلوتر از سطح مبتدی هستند. این فیلامنت مقاومت حرارتی و فیزیکی بالایی دارد و برای چاپ قطعات صنعتی یا قطعاتی که تحت فشار قرار می‌گیرند مناسب است.
چرا ABS برای مبتدی‌ها چالش‌برانگیز است؟
ABS در مقایسه با PLA و PETG رفتار پیچیده‌تری در چاپ دارد. این فیلامنت در دمای بالا چاپ می‌شود و اگر شرایط چاپ مناسب نباشد، قطعه دچار پیچ‌خوردگی یا جمع‌شدگی می‌شود.
به همین دلیل برای کاربران کاملاً تازه‌کار توصیه نمی‌شود اما برای کسانی که با PLA تجربه کسب کرده‌اند و می‌خواهند توانایی‌های خود را توسعه دهند گزینه خوبی است.
مزیت استفاده از ABS
اگرچه کمی پیچیده‌تر است اما قطعه چاپ‌شده با ABS بسیار مقاوم‌تر و بادوام‌تر از PLA است. این فیلامنت در برابر ضربه و حرارت مقاومت بیشتری دارد و برای قطعات کاربردی مثل قاب‌ها، دسته‌ها، گیره‌ها یا ابزارهای کوچک بسیار مناسب است.
فیلامنت TPU؛ مناسب برای مبتدی‌هایی که به چاپ انعطاف‌پذیر علاقه دارند
TPU چیست و چگونه رفتار می‌کند؟
TPU یک نوع فیلامنت انعطاف‌پذیر است که خروجی آن شبیه پلاستیک نرم یا لاستیک است. این فیلامنت مخصوص چاپ قطعات منعطف مثل قاب موبایل، واشر، درزگیر یا قطعات نرم است.
چرا برای مبتدی‌های کنجکاو مناسب است؟
اگرچه TPU چالش‌هایی دارد، اما برای مبتدی‌هایی که می‌خواهند چاپ قطعات منعطف را تجربه کنند انتخاب جذابی است.
این فیلامنت بر خلاف ABS بوی تند ندارد، در دماهای متوسط چاپ می‌شود و رفتار آن نسبتاً قابل کنترل است.
چالش‌های TPU برای کاربران تازه‌کار
TPU نرم است و ممکن است داخل اکسترودر خم شود، بنابراین برخی پرینترها برای آن مناسب‌تر هستند. سرعت چاپ با TPU نیز باید کمتر باشد تا نتیجه نهایی صاف و یکنواخت باشد.
با این حال پس از چند بار تمرین، کاربران تجربه لازم را پیدا می‌کنند و چاپ قطعات نرم برایشان جذاب و ساده می‌شود.
مقایسه بهترین فیلامنت‌ها برای مبتدی‌ها
PLA در برابر PETG
PLA ساده‌ترین و کم‌ریسک‌ترین انتخاب برای شروع است. اما PETG برای کسانی مناسب است که می‌خواهند قطعات مستحکم‌تر چاپ کنند و کمی تجربه بیشتری دارند.
PLA ظاهر صاف‌تری دارد اما PETG مقاومت مکانیکی بالاتری ارائه می‌دهد.
PLA در برابر ABS
PLA به‌مراتب چاپ آسان‌تری دارد، بوی کمتری تولید می‌کند و برای شروع بهتر است.
ABS فقط زمانی توصیه می‌شود که کاربر بخواهد به سطح حرفه‌ای‌تر برسد یا قطعات صنعتی و مقاوم تولید کند.
PETG در برابر ABS
هر دو برای کاربردهای قوی مناسب‌اند اما PETG سازگاری بیشتری با پرینترها دارد و کمتر دچار جمع‌شدگی می‌شود.
مبتدی‌هایی که می‌خواهند قطعات محکم بسازند بهتر است ابتدا PETG و سپس ABS را یاد بگیرند.
TPU در برابر PLA
این دو کاملاً متفاوت هستند.
PLA برای چاپ‌های عمومی و یادگیری ایده‌آل است، TPU برای کسانی مناسب است که می‌خواهند تنوع ایجاد کنند و چاپ منعطف انجام دهند.
TPU چالش بیشتری دارد اما نتیجه آن بسیار متفاوت و جذاب است.
کاربردهای هر فیلامنت برای مبتدی‌ها
کاربردهای PLA
• مدل‌های تزئینی
• مجسمه
• قطعات ماکت
• جاکلیدی، گلدان و وسایل سبک
• چاپ سریع برای تمرین
PLA برای یادگیری پایه و ساخت مدل‌های اولیه بهترین گزینه است.
کاربردهای PETG
• قطعات مقاوم
• قطعات کاربردی در خانه
• ابزارهای کوچک
• قطعاتی که نیاز به استحکام دارند
PETG برای مبتدی‌هایی مناسب است که می‌خواهند از PLA فراتر بروند.
کاربردهای ABS
• قطعات صنعتی
• بخش‌های تحت فشار
• تجهیزات مکانیکی
• قطعات مقاوم حرارتی
این فیلامنت مناسب کسانی است که می‌خواهند حرفه‌ای شوند.
کاربردهای TPU
• قطعات انعطاف‌پذیر
• قاب موبایل
• ضربه‌گیر
• بند و واشر
• قطعات نرم مهندسی
TPU تجربه متفاوتی در چاپ ارائه می‌دهد.
بهترین برندهای فیلامنت برای مبتدی ها
برندهای معتبر جهانی
برندهای زیادی در بازار وجود دارند اما برخی از آن‌ها به خاطر کیفیت ثابت، دقت در تولید و سازگاری با پرینترهای مختلف محبوبیت بیشتری دارند.
برندهایی مثل Esun، Sunlu، Hatchbox و Prusament به دلیل داشتن تلرانس دقیق، رنگ‌های پایدار و کیفیت یکنواخت برای مبتدی‌ها گزینه‌های قابل اعتماد هستند.
این برندها فیلامنتی تولید می‌کنند که کاربر تازه‌کار را با مشکل نازل گرفتگی، نوسان چاپ یا کیفیت پایین درگیر نمی‌کند.
برندهای مناسب و اقتصادی
برخی فیلامنت‌ها با وجود قیمت کمتر، کیفیت خوبی ارائه می‌دهند. این گزینه‌ها برای کاربران تازه‌کاری مناسب‌اند که می‌خواهند زیاد تمرین کنند اما نمی‌خواهند هزینه بالایی بپردازند.
فیلامنت‌های اقتصادی از برندهایی مثل GST3D یا برندهای داخلی معتبر گزینه‌های خوبی برای شروع هستند.
مهم‌ترین نکته این است که مبتدی‌ها از خرید فیلامنت‌های ناشناس و بدون اطلاعات فنی اجتناب کنند.
ویژگی‌هایی که مبتدی ها باید هنگام انتخاب فیلامنت بررسی کنند
یکنواختی قطر
اولین و مهم‌ترین ویژگی، یکنواخت بودن قطر فیلامنت است. اگر قطر در طول رول تغییر کند، مقدار مواد ورودی به نازل متفاوت می‌شود و نتیجه چاپ خراب می‌شود.
یک فیلامنت خوب باید تلرانس قطر کمتر از ۰٫۰۳ میلی‌متر داشته باشد تا چاپ یکنواخت انجام شود.
خلوص مواد اولیه
فیلامنت‌هایی که از مواد خام مرغوب تولید شده‌اند، بدون حباب، ناخالصی و مواد زائد هستند.
اگر فیلامنت ناخالص باشد، هنگام چاپ نازل را می‌بندد و سطح قطعه را پر از خط و لکه می‌کند.
خلوص بالا باعث روان‌تر شدن جریان فیلامنت در نازل می‌شود و نتیجه چاپ بسیار بهتر خواهد بود.
رنگ‌دانه و ثبات رنگ
فیلامنت‌های غیر استاندارد معمولاً در طول چاپ رنگ آن‌ها تغییر می‌کند یا در بخش‌هایی روشن‌تر و تیره‌تر دیده می‌شود.
برای مبتدی‌ها بهتر است از برندهایی استفاده کنند که کیفیت رنگ‌دانه ثابت و یکنواخت دارند تا نتیجه چاپ زنده‌تر و حرفه‌ای‌تر باشد.
پایداری فیلامنت در طول چاپ
فیلامنتی مناسب مبتدی‌هاست که بدون نیاز به تنظیمات پیچیده، در طول چاپ رفتار یکنواختی داشته باشد.
این موضوع باعث می‌شود کاربر بتواند روی یادگیری اصول چاپ تمرکز کند، نه روی رفع مشکلات فیلامنت.
اشتباهات رایج مبتدی‌ها هنگام انتخاب اولین فیلامنت
انتخاب فیلامنت بر اساس قیمت
بسیاری از کاربران تازه‌کار به سراغ ارزان‌ترین گزینه‌ها می‌روند، اما این تصمیم معمولاً به چاپ خراب، هدر رفتن زمان و حتی آسیب به دستگاه منجر می‌شود.
ارزان بودن همیشه به معنی صرفه‌جویی نیست؛ گاهی خرید یک رول ارزان باعث چند برابر شدن هزینه تعمیر می‌شود.
خرید فیلامنت سخت مثل ABS یا Nylon برای شروع
فیلامنت‌های سخت و تخصصی نیاز به تنظیمات دقیق‌تری دارند. یک کاربر تازه‌کار اگر از ABS شروع کند احتمالاً با مشکل پیچ‌خوردگی، شکستگی یا بوی ناخوشایند روبه‌رو می‌شود و انگیزه خود را از دست می‌دهد.
بهترین کار شروع با PLA است.
نادیده گرفتن نیاز واقعی
برخی کاربران فقط رنگ‌های جذاب یا برندهای پرفروش را انتخاب می‌کنند بدون اینکه توجه کنند آیا مناسب کار آن‌ها هست یا نه.
مثلاً برای ساخت مدل‌های دکوراتیو PLA بهترین انتخاب است اما برای قطعات مقاوم PETG گزینه بهتری است.
توجه نکردن به اطلاعات بسته‌بندی
هر فیلامنت استاندارد اطلاعاتی مثل دمای چاپ، دمای بستر و درصد تلرانس دارد.
مبتدی‌ها معمولاً بدون نگاه کردن به این جزئیات خرید می‌کنند و هنگام چاپ با مشکل مواجه می‌شوند.
نکات مهم نگهداری فیلامنت برای مبتدی‌ها
محافظت از فیلامنت در برابر رطوبت
فیلامنت‌ها به‌خصوص PLA و PETG به رطوبت حساس هستند. اگر در محیط مرطوب قرار بگیرند، هنگام چاپ حباب و ترک ایجاد می‌کنند.
مبتدی‌ها باید فیلامنت را در جعبه دربسته یا کیسه زیپ‌دار همراه با رطوبت‌گیر نگهداری کنند.
دور نگه داشتن از نور مستقیم
نور خورشید می‌تواند باعث شکننده شدن فیلامنت شود. بنابراین نگهداری آن در محیط تاریک یا نیمه تاریک بسیار مهم است.
ذخیره‌سازی در دمای ثابت
فیلامنت بهتر است در محیطی با دمای متوسط نگهداری شود. تغییرات دمای شدید کیفیت آن را کاهش می‌دهد.
استفاده از خشک‌کن فیلامنت برای نتیجه بهتر
اگر فیلامنت رطوبت گرفته باشد، خشک کردن آن قبل از چاپ باعث افزایش کیفیت چاپ می‌شود.
خشک‌کن خانگی یا دستگاه‌های مخصوص می‌توانند این مشکل را حل کنند.
راهنمای انتخاب بهترین فیلامنت برای شروع چاپ سه‌بعدی
انتخاب بر اساس سطح مهارت
اگر فرد کاملاً مبتدی هستید، بهترین گزینه استفاده از PLA است.
این فیلامنت سریع چاپ می‌شود، ظاهر تمیز دارد و کاملاً قابل پیش‌بینی است.
کسانی که کمی تجربه کسب کرده‌اند و می‌خواهند به سمت قطعات کاربردی‌تر بروند می‌توانند در مراحل بعدی سراغ PETG یا TPU بروند.
انتخاب بر اساس نوع چاپ
هدف شما از چاپ سه‌بعدی تأثیر زیادی در انتخاب فیلامنت دارد.
اگر مدل‌های نمایشی، ماکت یا وسایل تزئینی چاپ می‌کنید، PLA بهترین انتخاب است.
اگر قصد دارید قطعات مقاوم و کاربردی بسازید، PETG مناسب است.
اگر قطعات در معرض حرارت هستند، ABS گزینه بهتری است.
اگر نیاز به انعطاف دارند، TPU انتخاب ایده‌آل است.
انتخاب بر اساس امکانات پرینتر
برخی پرینترها برای چاپ PLA و PETG کاملاً مناسب‌اند اما ممکن است ABS یا TPU را با کیفیت پایین چاپ کنند.
به همین دلیل بهتر است قبل از انتخاب فیلامنت، امکانات دستگاه خود را بررسی کنید.
پرینترهایی با محفظه بسته و نازل قوی معمولاً برای فیلامنت‌های تخصصی مناسب‌تر هستند.
انتخاب بر اساس تجربه و برنامه‌ریزی
بهترین روش برای مبتدی‌ها این است که ابتدا با PLA کار کنند تا اصول چاپ را یاد بگیرند.
بعد از چند هفته یا چند ماه، می‌توانند به سراغ PETG یا TPU بروند و کم‌کم تجربه چاپ حرفه‌ای‌تر را کسب کنند.
این روند به کاهش اشتباهات و افزایش انگیزه کمک می‌کند.
جمع‌بندی نهایی
انتخاب فیلامنت مناسب نقش مهمی در موفقیت کاربران مبتدی چاپ سه‌بعدی دارد. اگر فردی قصد شروع داشته باشد، PLA بهترین انتخاب است؛ زیرا رفتار پایدار، دمای چاپ پایین و کیفیت خروجی عالی دارد.
PETG گزینه بعدی برای کسانی است که می‌خواهند قطعات مقاوم‌تر چاپ کنند.
ABS برای کاربران نیمه‌حرفه‌ای مناسب است و TPU نیز برای کسانی که به چاپ قطعات انعطاف‌پذیر علاقه دارند.
همچنین، توجه به برند فیلامنت، مشخصات فنی، خلوص مواد، رنگ‌دانه یکنواخت و نگهداری درست بسیار مهم است.
اگر مبتدی‌ها با انتخاب صحیح شروع کنند، سریع‌تر پیشرفت خواهند کرد و تجربه چاپ سه‌بعدی برایشان جذاب‌تر و موفق‌تر خواهد بود.
سوالات متداول درباره بهترین فیلامنت‌ها برای مبتدی‌ها
بهترین فیلامنت برای یک فرد کاملاً مبتدی چیست؟
بهترین فیلامنت PLA است. این فیلامنت آسان چاپ می‌شود، کیفیت بالا دارد و برای یادگیری پایه‌ای بسیار مناسب است.
آیا PETG برای شروع خوب است؟
PETG کمی چالش‌برانگیزتر از PLA است اما برای مبتدی‌هایی که کمی تجربه دارند گزینه‌ای ایده‌آل است.
این فیلامنت برای ساخت قطعات مقاوم بسیار مناسب است.
چرا ABS برای مبتدی‌ها توصیه نمی‌شود؟
ABS دمای بالا، بوی شدید و احتمال جمع‌شدگی دارد.
تنظیمات آن برای افراد تازه‌کار دشوار است و نیاز به محفظه بسته دارد.
آیا TPU برای کاربران تازه‌کار مناسب است؟
برای شروع نه، اما برای کسانی که تجربه پایه‌ای با PLA دارند و می‌خواهند قطعات منعطف چاپ کنند، TPU انتخاب خوبی است.
چگونه بفهمیم فیلامنت باکیفیت است؟
فیلامنت باکیفیت سطح صاف، قطر یکنواخت، اطلاعات دقیق روی بسته‌بندی و عدم وجود ذرات زائد دارد.
رنگ آن نیز باید یکدست و بدون لکه باشد.
آیا فیلامنت ارزان ارزش خرید دارد؟
اگر برند معتبر و باکیفیت باشد، بله.
اما بسیاری از فیلامنت‌های ارزان کیفیت مناسبی ندارند و می‌توانند باعث گرفتگی نازل یا خرابی چاپ شوند.
آیا فیلامنت‌ها تاریخ انقضا دارند؟
فیلامنت در صورت نگهداری غلط شکننده یا مرطوب می‌شود.
بهترین کار نگهداری در محیط خشک و تاریک است.